TÜZÜK
13 Aralık 2023 Tarihli Olağan Genel Kurulda Kabul Edilen Basın Yayın Birliği Derneği Tüzüğü
Derneğin Adı ve Merkezi
Madde 1- Derneğin Adı: “Basın Yayın Birliği Derneği”dir.
Derneğin Merkezi: Başak mah. Mevlan Celaleddini Rumi cad. No:26 Başakşehir/İstanbul’dur.
Derneğin Amacı ve Bu Amacı Gerçekleştirmek İçin Dernekçe Sürdürülecek Çalışma Konuları, Biçimleri ve Derneğin Faaliyet Alanı
Madde 2- Dernek, ulusal ve uluslararası alanda, basım ve yayıncılığın gelişmesini sağlamak, hukuki ve cari mevzuat karşısında yerini ve değerini tespit etmek, yayıncılığın hak ettiği yeri ve hakları sağlamak üzere her türlü çalışmalarda bulunmak amacı ile kurulmuştur.
Dernekçe Sürdürülecek Çalışma Konuları ve Biçimleri
1- Derneğin faaliyetlerinin etkinleştirilmesi ve geliştirilmesi için inceleme ve araştırmalar yapmak,
2- Kurs, seminer, konferans ve panel gibi eğitim çalışmaları düzenlemek,
3- Amacın gerçekleştirilmesi için gerekli olan her türlü bilgi, belge, doküman ve yayınları hazırlamak, temin etmek, dokümantasyon merkezi oluşturmak, çalışmalarını duyurmak için amaçları doğrultusunda gazete, dergi, kitap gibi yayınlar ile üyelerine dağıtmak üzere çalışma yapmak ve bilgilendirme bültenleri çıkarmak,
4- Amacın gerçekleştirilmesi için sağlıklı bir çalışma ortamını sağlamak, her türlü teknik araç ve gereci, demirbaş ve kırtasiye malzemelerini temin etmek,
5- Üyelerinin yararlanmaları ve zamanlarını değerlendirebilmeleri veya amacın gerçekleştirilmesi için lokal açmak, sosyal ve kültürel tesisler, üniversite, akademi, okul kurmak/açmak, işletmek, üçüncü kişilere yetki vermek ve bunları tefriş etmek,
6- Üyeleri arasında ve sektörde faaliyet gösteren yayıncılar ve paydaşların beşeri münasebetlerin geliştirilmesi ve devam ettirilmesi veya amacın gerçekleştirilmesi için yemekli toplantılar, konser, balo, tiyatro, sergi, spor, gezi ve eğlenceli etkinlikler vb. düzenlemek veya üyelerinin bu tür etkinliklerden yararlanmalarını sağlamak,
7- Dernek faaliyetleri için ihtiyaç duyulan taşınır, taşınmaz mal satın almak, satmak, kiralamak, kiraya vermek ve taşınmazlar üzerinde ayni hak tesis etmek, ayrıca derneğe yapılacak taşınır ya da taşınmaz bağışlarını kabul etmek ve yer tahsis edilmesi durumunda bunu değerlendirmek,
8- Uluslararası faaliyetlerde bulunmak, yurt dışındaki aynı ve benzer amaçlı dernek veya kuruluşlara üye olmak ve bu kuruluşlarla projeler bazında ortak çalışmalar yapmak veya yardımlaşmak, iş birliği yapmak,
9- Amacın gerçekleştirilmesi için gerek görülmesi halinde, 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları ile İlişkilerine Dair Kanun hükümleri saklı kalmak üzere, kamu kurum ve kuruluşları ile görev alanlarına giren konularda ortak projeler yürütmek,
10- Gerekli görülen yerlerde dernek faaliyetlerini yürütmek amacıyla temsilcilik açmak,
11- Derneğin amacı ile ilgisi bulunan ve kanunlarla yasaklanmayan alanlarda, diğer derneklerle veya vakıf, sendika ve benzeri sivil toplum kuruluşlarıyla ortak bir amacı gerçekleştirmek için platformlar oluşturmak, mevcut platformalara üye olmak,
12- Kendi üyelerine ve meslekle ilgisi olan diğer yayınevlerine, paydaşlara, dernek, kurum ve kuruluşların da katılabileceği gerek yurt içi gerek yurt dışında kitap ve kültür fuarları, festivaller, panayırlar organize etmek,
13- Yayıncılığa dair çeşitli proje ve programlar geliştirmek ve uygulamak, geliştirilmiş ve geliştirilecek proje ve programlara katkıda bulunmak, yayıncıların gelişimini desteklemek,
14- Yayıncıların sorun, ihtiyaç, beklentilerine dönük çeşitli faaliyetler hazırlamak ve yürütmek,
15- Maddi yardıma muhtaç yayıncılara gerekirse maddi ve manevi destek sunmak, burs, ödül ve kredi gibi parasal ve ayni yardımlarda bulunmak,
16- Yayıncılık alanında hukuki öneriler sunmak, telif hukuku alanında farkındalık ve bilinç oluşmasına katkı sağlamak,
17- Her türlü eğitim ve sosyal destek imkânlarının sağlanması için çalışmalar yapmak,
18- Yayıncıların bilgi ve iletişim teknolojisini etkili kullanma, çağın getirdiği imkân ve fırsatları kullanma, eser üretme, dağıtım kanallarını arttırma gibi becerilerini geliştirmek,
19- Yayıncılarla ilgili çalışma yapan her türlü kurum ve kuruluşu takip etmek, ortak amaçlar doğrultusunda desteklemek ve iş birliği yapmak,
20- Yayıncılık alanında yenilikleri takip ederek, sesli, görüntülü, basılı veya dijital yayınlar hazırlamak ve yayınlamak, yayıncılık, okuma kültürü vb. konularda çalışmalar yapmak,
21- Yayıncılık alanında öğrenim gören yüksek lisans ve doktora öğrencilerinin eğitimlerine destek sağlamak, yardımlarda bulunmak, imkânlar ölçüsünde ihtiyaç sahipleri için ücretsiz olmak üzere kurslar açmak, desteklemek, bilgi ve kabiliyetlerini artırarak yarışmalar ve etkinlikler düzenlemek, staj yeri ayarlamak,
22- İlgili mevzuat çerçevesinde, derleme, inceleme ve araştırmalar yapmak, yaptırmak, yayınlarda bulunmak, seminerler ve bilimsel toplantılar tertiplemek, eğitim ve kültür alanında araştırma ve geliştirme faaliyetlerini yürütmek, bu kapsamda yabancı eğitim ve öğretim kurumları dâhil yayıncılık konusunda çalışan diğer kurum ve kuruluşlar ile iş birliği yapmak,
23- Yayıncılık hizmetlerinde ideal kalite ve verimliliğe ulaşılmasına katkı sağlayacak araştırma, inceleme, proje ve programlar yapmak veya uzman kişi ve kuruluşlara yaptırmak, bu konular ile ilgili ulusal ve uluslararası sempozyum, kongre, panel, seminer, atölye çalışmaları, toplantı, fuar, sergi, demonstrasyon (gösteri, bir şeyin görsel ve işitsel araçlar kullanılarak nasıl yapılacağının gösterilmesi) ve benzeri çalışmalar organize etmek, yapılanlara katılmak; ilgili kitap, dergi, bülten gibi basılı ya da dijital ürün olarak web ve teknoloji tabanlı platformlarda yayınlamak, gereğinde yayınlanmaya karar verilene destek olmak,
24- Öğrenim materyalleri oluşturulması veya mevcutların geliştirilmesini sağlamak, yeniden yapılandırmak yayıncılara meslek içi eğitim programı hazırlamak, uygulamak, öğrenmede ve bilgiyi paylaşmada iş birliğini geliştirmek ve yaygınlaştırmak,
25- Yayıncılık alanında her türlü kültürel ve sanatsal faaliyette bulunmak, etkinliklere katılmak ve bunları teşvik etmek, kültürel etkinlikleri ödüllendirmek; okuma-yazma ve yayıncılıkla ilgili farklı alanlarda bilgi ve beceri kursları açmak, bu tür hizmet veren müesseselerle iş birliğinde bulunmak,
26- Yayıncılığın her kademesindeki ihtiyacı karşılamak için uygun görülecek yer ve şekillerde eğitim-öğretim, bilimsel araştırma, yayın ve danışmanlık yapan üniversite, fakülte, enstitü, akademi, ortaöğretim, mesleki okul, vb. kurmak, devralmak, geliştirmek, donatmak ve işletmek, kurulmuş ve kurulacak olanlara iştirak etmek,
27- Ülkemizin yayıncılık sektöründe eğitim faaliyetinde bulunmak, bunları dijital yayıncılık, dijital kütüphane, online veri tabanı, online öğrenim materyallerinin üretimi, satışı, paylaşımı, kullanımı faaliyetleri yürütmek gibi uzaktan erişim eğitim modelleriyle desteklemek, müze, kütüphane, laboratuvar, okuma-yazma ve çeviri ve illüstratör kursları açmak, işletmek ve açılmış olanlara iştirak etmek veya desteklemek,
28- Yasa ve mevzuat sınırları içerisinde gerektiğinde gelir sağlamaya yönelik faaliyetlerde bulunmak, derneğin amacına hizmet etmek veya gelirlerini artırmak için, kiralama, satın alma, yaptırmak ve bunları işletmek veya işletmelerine ortak olmak,
29- Derneğin amaçlarının gerçekleştirilmesi için faydalı ve lüzumlu her tür teşebbüs, tasarruf, temellük ve sözleşmeleri, işlemleri icra etmek; bu çerçevede kendisine ait malları kar ve gelirlerinin artırılması için her türlü sosyal faaliyette bulunmak,
30- Amaçları doğrultusundaki faaliyetlere kaynak temin etmek amacıyla iktisadi, ticari ve sınai işletmeler ile şirketler kurmak, kurulu olanlara iştirak etmek, diğer gerçek ve tüzel kişiler ile ortaklıklar oluşturmak,
31- Amaca uygun ihalelere katılmak, derneklere verilen imkân ve desteklerden yararlanmak, faaliyetlerine destek olmak üzere sponsor temin etmek,
32- Yayınladığı, tercüme ettiği, telif haklarını satın aldığı birtakım kitapları varlık olarak bulundurmak ve bunları uygun gördüğü biçimde yaymak, ödünç vermek, umuma iletmek ve temsil ettirmek, derlemek, audio kitap, zenginleştirilmiş kitap vb. farklı şekillerde kullanmak/kullandırmak ve yabancı dillerde telif satışını gerçekleştirmek ve fuarlarda sergilemek ve satışa arz etmek,
33- Kendi ürettiği ve/veya haklarına sahip olduğu ürünleri üçüncü şahısların pazarlamasına ya da temsil etmesine izin vermek,
34- Tüzük amacının gerçekleştirilmesi için ihtiyaç duyulan gelirleri temin etmek amacıyla iktisadi, ticari ve sanayi işletmeler kurmak ve işletmek.
Derneğin Faaliyet Alanı
Dernek amaç doğrultusundaki faaliyetlerini yurt içi ve yurt dışında yürütür.
Üye Olma Hakkı ve Üyelik İşlemleri
Madde 3- Fiil ehliyetine sahip bulunan, derneğin amaç ve ilkelerini benimseyerek bu doğrultuda çalışmayı kabul eden ve dernek yönetim kurulunca üyelik başvurusu kabul edilen gerçek ve tüzel kişiler bu derneğe üye olma hakkına sahiptir.
Dernek başkanlığına yazılı olarak yapılacak üyelik başvurusu, dernek yönetim kurulunca en geç otuz gün içinde üyeliğe kabul veya isteğin reddi şeklinde karara bağlanır ve sonuç yazıyla başvuru sahibine bildirilir. Başvurusu kabul edilen üye, bu amaçla tutulacak deftere kaydedilir.
Derneğin asıl üyeleri, derneğin kurucuları ile müracaatları üzerine üyeliğe kabul edilen kişilerdir.
Onursal üyelik:
Derneğe maddi ve manevi bakımdan önemli destek sağlamış bulunanlar yönetim kurulu kararı ile onursal üye olarak kabul edilebilir. Bu üyeler genel kurul toplantılarına katılabilir ancak oy kullanamazlar. Onursal üyeler isterlerse aidat verebilirler.
Dernek üyeleri eşit haklara sahiptir. Her üyenin, derneğin faaliyetlerine ve seçilmek şartı ile yönetimine katılma hakkı vardır.
Derneğe şahıs olarak üye olanların üyelikleri temsil ettikleri tüzel kişilere teşmil edilebilir.
Fahri Üyelik (Değişiklik: 15. Genel kurul toplantısı:13 Aralık 2023)
Yayıncılık sektörüne hammadde, yardımcı madde, servis, hizmet ve danışmanlık sağlayan gerçek veya tüzel kişiler yönetim kurulunun oybirliği ile karar vermesi ile fahri üye olabilirler. Fahri üyeler giriş ve yıllık aidat ödemezler, isterlerse derneğe bağışta bulunabilirler. Fahri üyeler genel kurula katılamazlar. Yönetim kurulu, fahri üye olmak için gerekli görülen şartların ortadan kalkması halinde, fahri üyeliğin sona ermesine her zaman oyçokluğu ile karar verebilir.
Üyelikten Çıkma
Madde 4- Her üye yazılı olarak bildirmek kaydıyla, dernekten çıkma hakkına sahiptir.
Üyenin istifa dilekçesi yönetim kuruluna ulaştığı anda çıkış işlemleri sonuçlanmış sayılır. Üyelikten ayrılma, üyenin derneğe olan birikmiş borçlarını sona erdirmez.
Üyelikten Çıkarılma
Madde 5- Dernek üyeliğinden çıkarılmayı gerektiren haller aşağıda sıralananlar ile sınırlıdır:
1- Dernek tüzüğüne ve disiplin yönetmeliğine aykırı davranışlarda bulunmak,
2- Verilen görevlerden sürekli kaçınmak,
3- Yazılı ikazlara rağmen üyelik aidatını altı ay içinde ödememek,
4- Dernek organlarınca verilen kararlara uymamak,
5- Üye olma şartlarını kaybetmiş olmak.
Yukarıda sayılan durumlardan birinin tespiti veya başkaca haklı sebep bulunması halinde üye, disiplin kuruluna sevk edilir. Disiplin Kurulunun üyelikten çıkartılmasına yönelik tavsiye doğrultusunda yönetim kurulu kararı ile üyelikten çıkarılır.
Dernek üyeliğinden çıkarılanların, üyelikten çıkarılma kararının kendilerine bildirilmesini takip eden ilk toplantıda genel kurula, bu çıkarma kararında haklı sebep bulunmadığı ileri sürülen itiraz hakları vardır. İtiraz olması halinde genel kurul, üyelikten çıkarma hakkında son kararı verir.
Dernekten çıkan veya çıkarılanlar, üye kayıt defterinden silinir ve dernek malvarlığında hak iddia edemez.
Dernek Organları
Madde 6- Derneğin organları aşağıdaki gibidir:
1- Genel kurul,
2- Yönetim kurulu,
3- Denetim kurulu,
4- Disiplin kurulu,
5- İstişare Heyeti.
Dernek Genel Kurulunun Kuruluş Şekli, Toplanma Zamanı, Çağrı ve Toplantı Usulü
Madde 7- Genel kurul, derneğin en yetkili karar organı olup derneğe kayıtlı üyelerden oluşur.
Olağan genel kurul, üç yılda bir, Aralık ayı içersinde, yönetim kurulunca belirlenecek gün yer ve saatte toplanır.
Genel kurul;
1- Bu tüzükte belli edilen zamanda olağan,
2- Yönetim veya denetim kurulunun gerekli gördüğü hallerde veya dernek üyelerinden beşte birinin yazılı isteği üzerine otuz gün içinde olağanüstü toplanır.
3- Genel kurul toplantıya yönetim kurulunca çağrılır.
4- Yönetim kurulu, genel kurulu toplantıya çağırmazsa üyelerden birinin başvurusu üzerine sulh hakimi, üç üyeyi genel kurulu toplantıya çağırmakla görevlendirir.
Çağrı Usulü
Yönetim kurulu, dernek tüzüğüne göre genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesini düzenler. Genel kurula katılma hakkı bulunan üyeler, en az on beş gün önceden, günü, saati, yeri ve gündemi bir gazetede ilan edilmek veya yazılı ya da elektronik posta ile bildirilmek suretiyle toplantıya çağrılır. Bu çağrıda, çoğunluk sağlanamaması sebebiyle toplantı yapılamazsa, ikinci toplantının hangi gün, saat ve yerde yapılacağı da belirtilir. İlk toplantı ile ikinci toplantı arasındaki süre yedi günden az, altmış günden fazla olamaz.
Toplantı, çoğunluk sağlanamaması sebebinin dışında başka bir nedenle geri bırakılırsa, bu durum geri bırakma sebepleri de belirtilmek suretiyle, ilk toplantı için yapılan çağrı usulüne uygun olarak üyelere duyurulur. İkinci toplantının geri bırakma tarihinden itibaren en geç altı ay içinde yapılması zorunludur. Üyeler ikinci toplantıya, birinci fıkrada belirtilen esaslara göre yeniden çağrılır.
Genel kurul toplantısı bir defadan fazla geri bırakılamaz.
Toplantı Yeri ve Toplantı Yeter Sayısı
Genel kurul toplantıları, dernek merkezinin bulunduğu yerde veya yönetim kurulunun ilan ettiği mekânda yapılır.
Genel kurul, katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hallerinde üçte ikisinin katılımıyla toplanır; çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.
Toplantı Usulü
Genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin listesi toplantı yerinde hazır bulundurulur. Toplantı yerine girecek üyelerin resmi makamlarca verilmiş kimlik belgeleri, yönetim kurulu üyeleri veya yönetim kurulunca görevlendirilecek görevliler tarafından kontrol edilir. Üyeler, yönetim kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısına imza koyarak toplantı yerine girerler.
Toplantı yeter sayısı sağlanmışsa durum bir tutanakla tespit edilir ve toplantı yönetim kurulu başkanı veya görevlendireceği yönetim kurulu üyelerinden biri tarafından açılır. Toplantı yeter sayısı sağlanamaması halinde de yönetim kurulunca bir tutanak düzenlenir.
Açılıştan sonra, toplantıyı yönetmek üzere bir başkan ve yeteri kadar başkan vekili ile yazman seçilerek divan heyeti oluşturulur.
Dernek organlarının seçimi için yapılacak oylamalarda, oy kullanan üyelerin divan heyetine kimliklerini veya vekaleten oy kullanmaları halinde kimlikleri ile birlikte Noterden gerçek kişi adına düzenlenmiş vekaletnamelerini göstermeleri ve hazırun listesindeki isimlerinin karşılarını imzalamaları zorunludur.
Toplantının yönetimi ve güvenliğinin sağlanması divan başkanına aittir.
Genel kurul, gündemdeki konuların görüşülerek karara bağlanmasıyla sonuçlandırılır.
Genel kurulda her üyenin bir oy hakkı vardır, üye oyunu şahsen kullanmak zorundadır. Vekâleten oy kullandırılması halinde usulüne uygun ve gerekli özel yetkiyi içeren vekâletname sunulması zorunludur.
Toplantıda görüşülen konular ve alınan kararlar bir tutanağa yazılır ve divan başkanı ile yazmanlar tarafından birlikte imzalanır. Toplantı sonunda, tutanak ve diğer belgeler yönetim kurulu başkanına teslim edilir. Yönetim kurulu başkanı bu belgelerin korunmasından ve yeni seçilen yönetim kuruluna yedi gün içinde teslim etmekten sorumludur.
Genel Kurulun Oy kullanma ve Karar Alma Usul ve Şekilleri
Madde 8- Genel kurulda, yönetim ve denetim kurulu üyelerin seçimleri gizli oylama ile diğer konulardaki kararlar ise aksine karar alınmamışsa açık olarak oylanır. Gizli oylar, toplantı başkanı tarafından mühürlenmiş kağıtların veya oy pusulalarının üyeler tarafından gereği yapıldıktan sonra içi boş bir kaba atılması ile toplanan ve oy vermenin bitiminden sonra açık dökümü yapılarak belirlenen oylardır.
Açık oylamada, genel kurul başkanının belirteceği yöntem uygulanır.
Genel kurul kararları, toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğuyla alınır. Şu kadar ki, tüzük değişikliği ve derneğin feshi kararları, ancak toplantıya katılan üyelerin üçte iki çoğunluğuyla alınabilir.
Genel Kurulun Görev ve Yetkileri
Madde 9- Aşağıda yazılı hususlar genel kurulca görüşülüp karara bağlanır:
1- Dernek organlarının seçilmesi,
2- Dernek tüzüğünün değiştirilmesi,
3- Yönetim ve denetim kurulları raporlarının görüşülmesi ve yönetim kurulunun ibrası,
4- Yönetim kurulunca hazırlanan bütçenin görüşülüp aynen veya değiştirilerek kabul edilmesi,
5- Yönetim kurulunca dernek çalışmaları ile ilgili olarak hazırlanacak yönetmelikleri inceleyip aynen veya değiştirilerek onaylanması,
6- Derneğin uluslararası faaliyette bulunması, yurt dışındaki dernek ve kuruluşlara üye olarak katılması veya ayrılması,
7- Derneğin vakıf kurması,
8- Derneğin fesih edilmesi,
9- Yönetim kurulunca teklif edilen diğer önerileri incelenip karara bağlanması,
10- Mevzuatta genel kurulca yapılması belirtilen diğer görevlerin yerine getirilmesi.
Genel kurul, derneğin en yetkili organı olarak derneğin diğer bir organına verilmemiş olan işleri görür ve yetkileri kullanır.
Genel kurul, derneğin diğer organlarını denetler ve onları haklı sebeplerin bulunması halinde kanun ve işbu tüzükte belirtilen usullere uygun olmak şartı ile her zaman görevden alabilir.
Yönetim Kurulunun Teşkili, Görev ve Yetkileri
Madde 10- Yönetim kurulu dokuz asıl ve beş yedek üye olarak genel kurulca gizli oyla seçilir. Yönetim kurulu, seçimden sonraki ilk toplantısında bir kararla görev bölüşümü yaparak başkan, başkan yardımcısı, sekreter, sayman ve üyeyi belirler.
Yönetim kurulu, tüm üyelerin haber edilmesi şartıyla her zaman toplantıya çağrılabilir. Üye tamsayısının yarısından bir fazlasının hazır bulunması ile toplanır. Kararlar, toplantıya katılan üye tam sayısının salt çoğunluğu ile alınır.
Yönetim kurulu asıl üyeliğinde istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma olduğu takdirde genel kurulda aldığı oy çokluğu sırasına göre yedek üyelerin göreve çağrılması mecburidir.
Yönetim Kurulunun Görev ve Yetkileri
Yönetim kurulu aşağıdaki hususları yerine getirir:
1- Derneği temsil etmek veya bu hususta kendi üyelerinden bir veya birkaçına yetki vermek,
2- Gelir ve gider hesaplarına ilişkin hesapları yapmak ve gelecek döneme ait bütçeyi hazırlayarak genel kurula sunmak,
3- Derneğin çalışmaları ile ilgili yönetmelikleri hazırlayarak genel kurul onayına sunmak,
4- Gerekli görülen yerlerde temsilcilik açılmasını sağlamak,
5- Genel kurulda alınan kararları uygulamak,
6- Her faaliyet yılı sonunda derneğin yıllık bilanço ve yönetim kurulu çalışmalarını açıklayan raporunu düzenlemek ve toplandığında genel kurula sunmak,
7- Derneğe üye alınması, üyelikten çıkarılma hususlarında veya Disiplin Kurulu’nun tavsiye niteliğinde önereceği cezanın akıbeti hususunda nihai karar vermek,
8- Derneğin amacını gerçekleştirmek için her çeşit kararı almak ve uygulamak,
9- Mevzuatın kendisine verdiği diğer görevleri yapmak ve yetkileri kullanmak,
10- Türkiye hudutları dahilinde dernek adına gayrimenkul almak,
11- Tüzükle kurulmuş olan iktisadi ve ticari işletmeyi, üyeleri ve kamu yararına işletmek.
Denetim Kurulunun Teşkili, Görev ve Yetkileri
Madde 11- Denetim kurulu üç asıl üç yedek üye olarak genel kurulca gizli oyla seçilir. En çok oy alan denetim kurulu başkanı olur.
Denetim kurulu asıl üyeliğinde istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma olduğu takdirde genel kurulda aldığı oy çokluğu sırasına göre yedek üyelerin göreve çağrılması mecburidir.
Denetim Kurulunun Görev ve Yetkileri
Denetim kurulu; derneğin, tüzüğünde gösterilen amaç ve amacın gerçekleştirilmesi için sürdürüleceği belirtilen çalışma konuları doğrultusunda faaliyet gösterip göstermediğini, defter, hesap ve kayıtların mevzuata ve dernek tüzüğüne uygun olarak tutulup tutulmadığını, dernek tüzüğünde tespit edilen esas ve usullere göre ve bir yılı geçmeyen aralıklarla denetler ve denetim sonuçlarını bir rapor halinde yönetim kuruluna ve toplandığında genel kurula sunar. Gerektiğinde genel kurulu toplantıya çağırır.
Disiplin Kurulunun Teşkili, Görev ve Yetkileri
Madde 12- Disiplin Kurulu, üç asıl ve üç yedek üye olarak genel kurulca seçilir. İlk toplantısında bir başkan seçer.
Disiplin Kurulunun Görev ve Yetkileri
Disiplin kurulu aşağıdaki hususları yerine getirir:
1- Derneğin, Etik Davranış İlkeleri ve Disiplin Yönetmeliğini hazırlamak ve hazırlanan bu yönetmeliği yönetim kuruluna sunmak,
2- Derneğin, Etik Davranış İlkeleri ve Disiplin Yönetmeliğinde yapılacak değişiklikleri yönetim kurulu onayına sunmak,
3- Yönetim kurulu tarafından sevk edilen üyeler hakkında iş bu dernek tüzüğü veya Etik Davranış İlkeleri ve Disiplin Yönetmeliğine aykırı davranıp davranmadığını inceleyerek gerekli görüldüğü hallerde uyarı, kınama, geçici ihraç veya kesin ihraç cezalarının uygulanması hakkında yönetim kuruluna tavsiyede bulunmak.
İstişare Heyetinin Teşkili, Görev ve Yetkileri
Madde 13- İstişare Heyeti, yayın ve iş hayatında bilgili ve deneyimli olan kişiler arasından dokuz asil ve üç yedek üye olarak genel kurulca seçilir. İstişare Heyeti asil üyeliğinde istifa veya başka sebeplerden dolayı boşalma olduğu takdirde genel kurulda aldığı oy çokluğu sırasına göre yedek üyelerin göreve çağrılması mecburidir.
Genel kurulu izleyen 30 gün içinde İstişare Heyeti asil üyeleri, en yaşlı üyenin başkanlığında toplanıp bir başkan seçerek çalışmalarını düzenler ve iş bölümü yaparlar. İstişare Heyeti, yılda en az iki kere toplanır. Ayrıca Yönetim Kurulunun ihtiyaç duyduğu konularda görüş oluşturmak üzere bir araya gelir. Toplantıya katılan üye sayısının salt çoğunluğu ile tavsiye niteliğinde kararlar alarak yazılı veya sözlü olarak Yönetim Kuruluna bildirir.
İstişare Heyeti Dernek faaliyet konusu, tüzüğü ve amacı ile ilgili ihtiyaç duyulan ve belirli bir bilgi ve tecrübe gerektiren konularda aşağıdaki hususları yerine getirir:
a) Yayın ve iş hayatının genel durumu, sorun ve çözümlerini gözden geçirmek ve uzun menzilli önlemler üretmek,
b) Derneğin amacına en uygun biçimde ulaştırılmasını sağlayacak stratejileri değerlendirmek ve Yönetim Kurulunun talepleri doğrultusunda istişarelerde bulunup görüş oluşturmak.
c) Dernek çalışmalarını amaca uygunluk ve sonuç almadaki etkinlikler bakımından incelemek ve gerekli önlemlere ilişkin Yönetim Kuruluna tavsiyede bulunmak.
Derneğin Gelir Kaynakları
Madde 14- Derneğin gelir kaynakları aşağıdaki gibidir:
1- Üye Aidatı: Üyelerden giriş ödentisi olarak 3.000 TL, yıllık olarak ta 500 TL aidat alınır. Bu miktarları artırmaya veya eksiltmeye genel kurul yetkilidir. (Değişiklik: 15. Genel kurul toplantısı:13 Aralık 2023)
2- Gerçek ve tüzel kişilerin kendi isteği ile derneğe yaptıkları bağış ve yardımlar,
3- Dernek tarafından tertiplenen çay ve yemekli toplantı, gezi ve eğlence, temsil, konser, spor yarışması ve konferans gibi faaliyetlerden sağlanan gelirler,
4- Yardım toplama hakkındaki mevzuat hükümlerine uygun olarak toplanacak bağış ve yardımlar,
5- Derneğin, amacını gerçekleştirmek için ihtiyaç duyduğu geliri temin etmek amacıyla giriştiği ticari faaliyetlerden elde edilen kazançlar,
6- Diğer gelirler.
Derneğin Defter Tutma Esas ve Usulleri ve Tutulacak Defterler
Madde 15-Defter tutma esasları
Dernekte, işletme hesabı esasına göre defter tutulur. Ancak, yıllık brüt gelirin 500 Bin TL’yi aşması durumunda takip eden hesap döneminden başlayarak bilanço esasına göre defter tutulur.
Bilanço esasına geçilmesi durumunda, üst üste iki hesap döneminde yukarıda belirtilen haddin altına düşülürse, takip eden yıldan itibaren işletme hesabı esasına dönülebilir.
Yukarıda belirtilen hadde bağlı kalmaksızın yönetim kurulu kararı ile bilanço esasına göre defter tutulabilir.
Derneğin ticari işletmesi açılması durumunda, bu ticari işletme için, ayrıca Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre defter tutulur.
Kayıt Usulü
Derneğin defter ve kayıtları Dernekler Yönetmeliğinde belirtilen usul ve esasa uygun olarak tutulur.
Tutulacak Defterler
Dernekte, aşağıda yazılı defterler tutulur.
İşletme hesabı esasında tutulacak defterler ve uyulacak esaslar aşağıdaki gibidir:
1- Karar Defteri: Yönetim kurulu kararları tarih ve numara sırasıyla bu deftere yazılır ve kararların altı toplantıya katılan üyelerce imzalanır.
2- Üye Kayıt Defteri: Derneğe üye olarak girenlerin kimlik bilgileri, derneğe giriş ve çıkış tarihleri bu deftere işlenir. Üyelerin ödedikleri giriş ve yıllık aidat miktarları bu deftere işlenebilir.
3- Evrak Kayıt Defteri: Gelen ve giden evraklar, tarih ve sıra numarası ile bu deftere kaydedilir. Gelen evrakın asılları ve giden evrakın kopyaları dosyalanır. Elektronik posta yoluyla gelen veya giden evraklar çıktısı alınmak suretiyle saklanır.
4- Demirbaş Defteri: Derneğe ait demirbaşların edinme tarihi ve şekli ile kullanıldıkları veya verildikleri yerler ve kullanım sürelerini dolduranların kayıttan düşürülmesi bu deftere işlenir.
5- İşletme Hesabı Defteri: Dernek adına alınan gelirler ve yapılan giderler açık ve düzenli olarak bu deftere işlenir.
6- Alındı Belgesi Kayıt Defteri: Alındı belgelerinin seri ve sıra numaraları, bu belgeleri alan ve iade edenlerin adı, soyadı ve imzaları ile aldıkları ve iade ettikleri tarihler bu deftere işlenir.
Defterlerin Tasdiki
Dernekte, tutulması zorunlu olan defterler kullanmaya başlamadan önce İl Dernekler Müdürlüğüne veya Notere tasdik ettirilir. Bu defterlerin kullanılmasına sayfaları bitene kadar devam edilir ve defterlerin ara tasdiki yapılmaz. Ancak, bilanço esasına göre tutulan defterler ile form veya sürekli form yapraklı defterlerin, kullanılacağı yıldan önce gelen son ayda, her yıl yeniden tasdik ettirilmesi zorunludur.
Gelir Tablosu ve Bilanço Düzenlenmesi
İşletme hesabı esasına göre kayıt tutulması durumunda yıl sonlarında (31 Aralık) (Dernekler Yönetmeliği EK-16’da belirtilen) “İşletme Hesabı Tablosu” düzenlenir. Bilanço esasına göre defter tutulması durumunda ise, yıl sonlarında (31 Aralık), Maliye Bakanlığınca yayınlanan Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerini esas alarak bilanço ve gelir tablosu düzenlenir.
Derneğin Gelir ve Gider İşlemleri
Madde 16-Gelir ve Gider Belgeleri
Dernek gelirleri, (Dernekler Yönetmeliği EK-17’de örneği bulunan) “Alındı Belgesi” ile tahsil edilir. Dernek gelirlerinin bankalar aracılığı ile tahsili halinde banka tarafından düzenlenen dekont veya hesap özeti gibi belgeler alındı belgesi yerine geçer.
Dernek giderleri ise fatura, perakende satış fişi, serbest meslek makbuzu gibi harcama belgeleri ile yapılır. Ancak derneğin, Gelir Vergisi Kanunu’nun 94’üncü maddesi kapsamında bulunan ödemeleri için Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre gider pusulası, bu kapsamda da bulunmayan ödemeleri için (Dernekler Yönetmeliği EK-13’te örneği bulunan) “Gider Makbuzu” düzenlenir.
Alındı Belgeleri
Dernek gelirlerinin tahsilinde kullanılacak “Alındı Belgeleri” (Dernekler Yönetmeliği EK-17’de gösterilen biçim ve ebatta) yönetim kurulu kararıyla, matbaaya bastırılır.
Alındı belgelerinin bastırılması ve kontrolü, matbaadan teslim alınması, deftere kaydedilmesi, eski ve yeni saymanlar arasında devir teslimi ve alındı belgesi ile dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler tarafından bu alındı belgelerinin kullanımına ve toplanılan gelirlerin teslimine ilişkin hususlarda Dernekler Yönetmeliğinin ilgili hükümlerine göre hareket edilir.
Yetki Belgesi
Dernek adına gelir tahsil edecek kişi veya kişiler, yetki süresi de belirtilmek suretiyle, yönetim kurulu kararı ile tespit edilir. Gelir tahsil edecek kişilerin açık kimliği, imzası ve fotoğraflarını ihtiva eden (Dernekler Yönetmeliği EK-19’da örneği bulunan) “Yetki Belgesi” dernek tarafından üç nüsha olarak düzenlenerek, dernek yönetim kurulu başkanınca onaylanır. Yetki belgelerinin birer sureti dernekler birimlerine verilir. Yetki belgesi ile ilgili değişiklikler yönetim kurulu başkanınca, on beş gün içerisinde dernekler birimine bildirilir.
Dernek adına gelir tahsil edecek kişiler, ancak adlarına düzenlenen yetki belgelerinin bir suretinin dernekler birimine verilmesinden itibaren gelir tahsil etmeye başlayabilirler.
Yetki belgesinin kullanımı, yenilenmesi, iadesi ve sair hususlarda Dernekler Yönetmeliğinin ilgili hükümlerine göre hareket edilir.
Gelir ve Gider Belgelerinin Saklama Süresi
Defterler hariç olmak üzere, dernek tarafından kullanılan alındı belgeleri, harcama belgeleri ve diğer belgeler özel kanunlarda belirtilen süreler saklı kalmak üzere, kaydedildikleri defterlerdeki sayı ve tarih düzenine uygun olarak 5 yıl süreyle saklanır.
Beyanname Verilmesi
Madde 17- Derneğin, bir önceki yıla ait faaliyetleri ile gelir ve gider işlemlerinin yıl sonu itibarıyla sonuçlarına ilişkin (Dernekler Yönetmeliği EK-21’de sunulan) “Dernek Beyannamesi” dernek yönetim kurulu tarafından doldurarak, her takvim yılının ilk dört ayı içinde dernek başkanı tarafından mahallin mülki idare amirliğine verilir.
Bildirim Yükümlülüğü
Madde 18-Mülki Amirliğe Yapılacak Bildirimler
1- Genel Kurul Sonuç Bildirimi
Olağan veya olağanüstü genel kurul toplantılarını izleyen otuz gün içinde, yönetim ve denetim kurulları ile diğer organlara seçilen asıl ve yedek üyeleri içeren (Dernekler Yönetmeliği EK-3’te sunulan) “Genel Kurul Sonuç Bildirimi” ve ekleri yönetim kurulu başkanı tarafından mülki idare amirliğine bildirilir:
Genel kurul sonuç bildirimine;
a) Divan başkanı, başkan yardımcıları ve yazman tarafından imzalanmış genel kurul toplantı tutanağı örneği,
b) Tüzük değişikliği yapılmışsa, tüzüğün değişen maddelerinin yeni ve eski şekli ile dernek tüzüğünün son şeklinin her sayfası yönetim kurulunca imzalanmış örneği eklenir.
2- Kamu kurum ve kuruluşları ile birlikte yürütülen ortak projelerle ilgili bildirim
Derneğin görev alanına ilişkin konularda kamu kurum ve kuruluşları ile yürüttüğü ortak projelerle ilgili olarak yapılan protokol ve projenin örneği (Dernekler Yönetmeliği EK-23’te gösterilen) “Proje Bildirimi”ne eklenerek, protokol tarihini izleyen bir ay içinde dernek merkezinin bulunduğu yerin valiliğine verilir.
3- Değişikliklerin bildirilmesi
Derneğin yerleşim yerinde meydana gelen değişiklik (Dernekler Yönetmeliği EK-24’te belirtilen) “Yerleşim Yeri Değişiklik Bildirimi”; genel kurul toplantısı dışında dernek organlarında meydana gelen değişiklikler (Dernekler Yönetmeliği EK-25’te belirtilen) “Dernek Organlarındaki Değişiklik Bildirimi” doldurulmak suretiyle, değişikliği izleyen otuz gün içinde mülki idare amirliğine bildirilir.
Dernek tüzüğünde yapılan değişiklikler tüzük değişikliğinin yapıldığı genel kurul toplantısını izleyen otuz gün içinde, genel kurul sonuç bildirimi ekinde mülki idare amirliğine bildirilir.
Derneğin İç Denetimi
Madde 19- Dernekte genel kurul, yönetim kurulu veya denetim kurulu tarafından iç denetim yapılabileceği gibi, bağımsız denetim kuruluşlarına da denetim yaptırılabilir. Genel kurul, yönetim kurulu veya bağımsız denetim kuruluşlarınca denetim yapılmış olması, denetim kurulunun yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
Denetim kurulu tarafından en geç yılda bir defa derneğin denetimi gerçekleştirilir.
Derneğin Borçlanma Usulleri
Madde 20- Dernek amacını gerçekleştirmek ve faaliyetlerini yürütebilmek için ihtiyaç duyulması halinde yönetim kurulu kararı ile borçlanma yapabilir. Bu borçlanma kredili mal ve hizmet alımı konularında olabileceği gibi nakit olarak da yapılabilir. Ancak bu borçlanma, derneğin gelir kaynakları ile karşılanamayacak miktarlarda ve derneği ödeme güçlüğüne düşürecek nitelikte yapılamaz.
Tüzüğün Ne Şekilde Değiştirileceği
Madde 21- Tüzük değişikliği genel kurul kararı ile yapılabilir.
Genel kurulda tüzük değişikliği yapılabilmesi için genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.
Tüzük değişikliği için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan üyelerin oylarının 2/3’üdür. Genel kurulda tüzük değişikliği oylaması açık olarak yapılır.
Derneğin Feshi ve Mal Varlığının Tasfiye Şekli
Madde 22- Dernek genel kurulu her zaman derneğin feshine karar verebilir.
Genel kurulda fesih konusunun görüşülebilmesi için genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin 2/3 çoğunluğu aranır. Çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak, bu toplantıya katılan üye sayısı, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamaz.
Fesih kararının alınabilmesi için gerekli olan karar çoğunluğu toplantıya katılan üyelerin oylarının 2/3’üdür. Genel kurulda fesih kararı oylaması açık olarak yapılır.
Tasfiye İşlemleri
Genel kurulca fesih kararı verildiğinde, derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi son yönetim kurulu üyelerinden oluşan tasfiye kurulunca yapılır. Bu işlemlere, feshe ilişkin genel kurul kararının alındığı veya kendiliğinden sona erme halinin kesinleştiği tarihten itibaren başlanır. Tasfiye süresi içinde bütün işlemlerde dernek adında “Tasfiye Halinde Basın Yayın Birliği Derneği” ibaresi kullanılır.
Tasfiye kurulu, mevzuata uygun olarak derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi işlemlerini baştan sonuna kadar tamamlamakla görevli ve yetkilidir. Bu kurul, önce derneğin hesaplarını inceler. İnceleme esnasında derneğe ait defterler, alındı belgeleri, harcama belgeleri, tapu ve banka kayıtları ile diğer belgelerinin tespiti yapılarak varlık ve yükümlülükleri bir tutanağa bağlanır. Tasfiye işlemeleri sırasında derneğin alacaklılarına çağrıda bulunulur ve varsa malları paraya çevrilerek alacaklılara ödenir. Derneğin alacaklı olması durumunda alacaklar tahsil edilir. Alacakların tahsil edilmesi ve borçların ödenmesinden sonra kalan tüm para, mal ve hakları, genel kurulda belirlenen yere devredilir. Genel kurulda, devredilecek yer belirlenmemişse derneğin bulunduğu ildeki amacına en yakın ve fesih edildiği tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredilir.
Tasfiyeye ilişkin tüm işlemler tasfiye tutanağında gösterilir ve tasfiye işlemleri, mülki idare amirliklerince haklı bir nedene dayanılarak verilen ek süreler hariç üç ay içinde tamamlanır.
Derneğin para, mal ve haklarının tasfiye ve intikal işlemlerinin tamamlanmasını müteakip tasfiye kurulu tarafından durumun yedi gün içinde bir yazı ile dernek merkezinin bulunduğu yerin mülki idare amirliğine bildirilmesi ve bu yazıya tasfiye tutanağının da eklenmesi zorunludur.
Derneğin defter ve belgelerini tasfiye kurulu sıfatıyla son yönetim kurulu üyeleri saklamakla görevlidir. Bu görev, bir yönetim kurulu üyesine de verilebilir. Bu defter ve belgelerin saklanma süresi beş yıldır.
Hüküm Eksikliği
Madde 23- Bu tüzükte belirtilmemiş hususlarda Dernekler Kanunu, Türk Medeni Kanunu ve bu kanunlara atfen çıkartılmış olan Dernekler Yönetmeliği ve ilgili diğer mevzuatın dernekler hakkındaki hükümleri uygulanır.
Madde 24- İş bu tüzük 24 (yirmi dört) maddeden ibarettir.